هوالجمیل
«جیب خالی! پُزِ عالی!»
«روایت‌هایی ساده از بایدها و نبایدهای حضور روحانیت و حوزه‌های علمیه در عرصه هنر»
حسین سلیمانی
رزومه ؛
1. دانشجوی کارشناسی ارشد رشته ادبیات نمایشی دانشگاه صدا و سیما(مرحله پایان‌نامه).
2. هنرجوی مدرسه اسلامی هنر در رشته داستان نویسی(کسب مدرک داستان نویسی پیشرفته).
3. هنرجوی خانه هنر و اندیشه مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما(کسب مدرک کارگردانی تحت آموزش استاد داریوش مؤدبیان).
4. هنرجوی باشگاه خبرنگاران جوان استان قم(کسب مدرک آموزش خبرنگاری).
5. هنرجوی آموزشگاه کامپیوتر نور(کسب مدرک تدوین غیر خطی).
6. گذراندن دوره‌های مختلف نویسندگی خلاق و نمایش‌نامه نویسی و تحلیل درام(تحت آموزش استاد علیزاد، استاد براهیمی، استاد شماسی و فرحناک).
7. جوان برتر در نخستین جشنواره ملّی جوان ایرانی(بخش طلاب جوان).
8. نمایش‌نامه نویس برگزیده نخستین جشنواره بین المللی آیات فجر.
9. نمایش‌نامه نویس برگزیده دومین جشنواره ملّی هنر آسمانی.
10. مسئول واحد تولیدات رسانه‌ای مرکز قرآن و عترت حوزه‌های علمیه سراسر کشور.(1389)
11. دبیر بخش هنری مسابقات قرآن و حدیث همسران و فرزندان طلاب.(1389)
12. مسئول امور اجرایی همایش ملّی راه‌کارهای برگردان مفاهیم معنوی به فیلم‌نامه.(1389)
13. سردبیر ویژه‌نامه تخصصی همایش راه‌کارهای برگردان مفاهیم معنوی به فیلم‌نامه.(1389)
×××
«من بخشی از نقایص موجود در مسائل فرهنگی بویژه صدا و سیما و آموزش و پرورش را متوجه روحانیت و حوزه علمیه می‌دانم؛ زیرا وظیفه جهت دهی صحیح فرهنگی و منطبق با ارزش‌ها واعتقادات دینی برعهده روحانیت و حوزه علمیه است.»
×××
روایت اول/ مسئول کیست؟
«در جامعه اسلامی متولی جهت دهی صحیح مسائل فرهنگی کیست؟!»
زمانی که بیماری خاصی در میان مردم رواج پیدا می‌کند به سراغ انجمن ملی سیب‌زمینی می‌رویم یا جامعه پزشکی؟ متولی سلامت کیست؟ زمانی که درکسب موفقیت در عرصه ورزش دچار مشکل می‌شویم به سراغ صنف تولید کنندگان کود می‌رویم یا جامعه ورزش؟ متولی ورزش کیست؟
متولی مسائل فرهنگی و هنری نیز کسانی هستند که به این امر اشتغال دارند! نه انجمن ملی سیب‌زمینی در این خصوص مقصر است و نه صنف تولید کنندگان کود! مقصر جایی است که ادعای دین و شریعت دارد! مقصر قطعا حوزه علمیه است و تمامی مسائل فرهنگی به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم به حوزه علمیه مربوط می‌شود. همانگونه که اگر نفعی به فرهنگ دینی وارد شده از ناحیه روحانیت و حوزه علمیه بوده، هرگونه ضرر وارده نیز در این عرصه به علت کم کارهای‌های روحانیت و حوزه علمیه است.
«سرباز پابرهنه مقصر است یا فرمانده؟!»
وقتی لشگری در جنگ با شکست رو به رو می‌شود بیشتر تقصیرها متوجه چه کسانی است؟ سربازان پابرهنه‌ای که در دستان فرماندهان هستند یا فرماندهانی که به درستی برنامه‌ریزی و فعالیت نکرده‌اند؟
قطعا در خصوص مشکلات فضای هنری مجموعه بزرگان حوزه مقصر هستند نه طلاب مبتدی! و شاهد مهم بر این مدعی جدای از حکم صریح هر عقل سلیمی سخنرانی رهبری در جمع اعضای جامعه مدرسین و اعضاء مجلس خبرگان رهبری است! رهبری در جلسه با بزرگان از روحانیت و حوزه کم‌کاری‌های حوزه در عرصه هنر و رسانه را گوشزد کرده‌اند! در حالی که اگر مقصر طلاب مبتدی بودند لازم بود در جلسات با آن‌ها گلایه کرده و سخن به شکایت می‌گشودند.
×××
«حوزه‌هاى علميه نقش‌شان در صدا و سيما فقط اين نيست كه يك واعظ خوش‌زبانى بيايد آنجا، مردم را نصيحت كند؛ نه، حوزه‌ى علميه بايد كميته‌ها تشكيل بدهند، مجموعه‌ها تشكيل بدهند، اتاق فكرهاى دينى تشكيل بدهند، راجع به مسائل گوناگون بنويسند، بحث كنند، تحليل كنند، تحقيق كنند و محصولات اينها را بدهند بيرون. فضا وقتى كه درست شد، طبعاً اثر ميگذارد. روى بازى هنرمند هم اثر ميگذارد.»
×××
روایت دوم/ بیراهه‌ها
«چشم‌انداز و برنامه که نباشد چه می‌شود؟!»
وقتی برای رسیدن به مطلوبی چشم‌انداز و برنامه وجود نداشته باشد نتیجه‌اش می‌شود شرایط فعلی!
- کمترین زمینه‌ای که لازم است حوزه ورود کند بحث فقه هنر و رسانه است در صورتی که چنین برنامه‌ای در حوزه وجود ندارد. این مسئله یک مطالبه عمومی می‌طلبد که این مطالبه عمومی در حوزه وجود ندارد.
- برنامه که مشخص نباشد قطعا شورایی هم نیست که حداقل همین چند موسسه کنار همدیگر جمع شوند و با هم کار کنند.
- به جای جذب کردن و ارتقاء نیروهای موجود به تولید نیروی جدید می‌پردازیم! در صورتی که مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا نیروی جدید به سطح نیروی موجود برسد! و باز وقتی به آن سطح رسید رها شده و باز به سمت تولید نیروی جدید می‌رویم و بعد از مدت‌ها با انبوهی از نیرو رو به رو می‌شویم که هیچ برنامه‌ای برای آن‌ها نداریم.
- هنوز نهادهای قبلی وضعیتشان معلوم نیست نهادی جدید متولد می‌شود و همه نهادها به جای انجام برنامه مشترک در حال انجام کارهای موازی بدون عبرت گرفتن از سرنوشت پیشینیانشان هستند!
- در تعامل و برخورد با هنرمندان تکلیفمان مشخص نیست! خداوند به حضرت موسی(ع) امر می‌کند که در تعامل با فرعون از قول لیّن استفاده کند! فرعون که تکلیفش مشخص است. آیا هنرمندان از فرعون بدتر هستند که در برخورد با ایشان از قول لین استفاده نمی‌شود؟ ما برای دانش‌آموزان، روستائیان، دانشگاهیان، مساجد، ادارات و مکان‌های گوناگون گروهی روحانی داریم به منظور تبلیغ! گروه تبلیغی ما برای هنرمندان کجا هستند؟! حوزه برای تبلیغ در میان اهالی فرهنگ و هنر چه برنامه‌ای داشته است؟! آیا آن‌ها جزو جامعه محسوب نمی‌شوند و نیاز به مبلغ ندارند؟ مقصود همان تبلیغ سنتی و چهره به چهره است که در میان هنرمندان گم است.
- کارهای سخت را در جنگ به چه کسانی می‌دهند؟ به سربازان کار کشته یا سربازان عادی؟ آیا پدر و مادر به کودکشان چند ده ملیون پول می‌دهند برای خرید خانه یا این پول را در اختیار فردی مطمئن‌تر قرار می‌دهند؟ اگر فضای هنر و رسانه فضایی مشکل و سخت است باید بهترین طلاب در این عرصه‌ها فعال باشند در صورتی که طلابی با سطح سواد عادی و در بیشتر مواقع کمتر از سطح عادی در این عرصه‌ها حضور دارند! مسئول کیست؟ چه کسی اجازه می‌دهد هر طلبه‌ای وارد هر عرصه‌ای که دوست دارد بشود؟
- کارهای حوزه و موسساتی که به نوعی بر روی حوزویان کار می‌کنند شکل ویترینی به خود گرفته است. برگزاری جشنواره هنرآسمانی به کجا رسید که اشراق متولد شد؟ قرار است جشنواره برگزار شود که بشود؟ جمع‌های حوزوی‌ای که در یکی دو جشنواره کشوری به عنوان نمایندگان حوزه حضور داشتند به چه دردی خوردند؟ آیا نتیجه‌اش جز این شده است که به علت نداشتن برنامه در سال 1392 یکی از معاونت‌های حوزه مانند بینوایان به دنبال بلیط جشنواره فیلم فجر بود و سر آخر هم چیزی نصیبش نشد! بغض انسان می‌ترکد از این مسئله! حوزه به جای اینکه جهان را متحول کند اینقدر بیچاره شده که بینوای چند عدد بلیط است!
- اگر طلبه‌ای استعدادها و مایه‌های هنری داشته باشد یا اگر فردی از خارج از حوزه بخواهد در خصوص مسئله‌ای هنر و رسانه‌ای به حوزه مراجعه کند نمی‌داند باید به کجا مراجعه کند! اگر هم مراجعه کند حوزه فاقد است و کسی که فاقد است امکان اعطاء ندارد! تا وقتی پول نداشته باشم چگونه می‌توانم به دیگران پول قرض بدهم؟
×××
«انجام این وظیفه مهم(حضور در صدا و سیما) نیازمند مجموعه‌ای روحانی و مطلع از مسائل هنری بویژه چگونگی بروز انحراف در این مسائل و آشنا با راه‌های جلوگیری از انحراف در جهت گیری‌های فرهنگی و هنری است، لازمه تشكیل چنین مجموعه‌ای از مشاوران روحانیِ صاحبنظر و آگاه و توانا در صدا و سیما، امكان اعمال نظر و جهت دهی صحیح در برنامه‌ها است.»
×××
روایت سوم/ راه اینجاست!
«بزرگان از روحانیت فرزند سیستم حوزه هستند یا...؟!»
توجه به چند مسئله برای پیدا کردن راه در عرصه هنر و رسانه برای طلاب ضروری است.
- اساسا در نظام حوزه و سیستم آموزشی، پژوهشی، تبلیغی و... نخبه شکل نمی‌گیرد و در گذشته نیر نگرفته! هرکسی به جایی رسیده از دغدغه و نیروی درونی خود و وصل شدن به علمایی رسیده که آن‌ها نیز به همین روش به جایی رسیده‌اند. شهید مطهری(ر)، علامه مصباح(حفظه ا...)، امام خمینی(ره) و هر بزرگ دیگری عضو حوزه و نه زائیده سیستم حوزه بوده است. پس در بحث هنر نیز سیستم حوزه چیزی نخواهد داشت.
- حوزه هنوز در خصوص فقه که کار اصلی وی است برنامه‌ای ندارد چه برسد به مباحث فرهنگی و هنری! پس توقعی از حوزه نباید داشت و با اطمینان خاطر باید گفت مثل باقی عرصه‌ها سیستم حوزه در این زمینه خروجی نخواهد داشت.
- لازم است نخبگان حوزوی‌ای که احساس نیاز می‌کنند وارد عرصه هنر و رسانه شده اما خارج از نظام حوزه و به صورت مستقل و پس از انجام کار اجتهادی خودشان مجموعه‌ای تشکیل بدهند و فعالیت کنند.
- همانگونه که در بحث هسته‌ای و موشکی و برخی ورزش‌ها حرکت جهادی باعث پیشرفت شده، در این عرصه هنر و رسانه هم این اتفاق خواهد افتاد اگر ما حزب‌اللهی باشیم و به مددهای الهی ایمان داشته باشیم. بدون اتکاء به هر موسسه و فردی و فقط با اتکاء به خداوند مسیر هموار خواهد شد. و من یتوکل علی الله فهو حبسه...
| 
